Cây thanh cao

Cây thanh cao, công dụng thanh cao, địa chỉ bán cây thanh cao

Cây thanh cao thường được tìm thấy ở cách tỉnh miền trung và miền bắc cây được sử dụng làm thuốc chữa bệnh sốt rét khá hiệu quả.

Thanh cao  (Herba Arteminisiae Apicaceae) trị sốt rét, viêm phế quản...

Còn có tên gọi là Thảo cao, Hương cao, Thanh Cao là vị thuốc được ghi đầu tiên trong sách Bản kinh, dùng toàn cây Thanh hao (Artemisia Apiaceae Hance) và cây Hoàng hoa cao (A.annua L.), thuộc họ Cúc (Asteraeae) hay (Compositae). Cây mọc hoang và được trồng nhiều ở miền Bắc nước ta.

Tính vị qui kinh: Vị đắng cay, tính hàn, qui kinh Can, Đởm, Vị.

Theo các tài liệu cổ:

• Sách Bản kinh: Vị đắng hàn.
• Sách Bản thảo cương mục: thiếu dương, quyết âm, huyết phận.
• Sách Bản thảo cầu chân: Vị ngọt hơi cay, khí hàn không độc.
• Sách Bản thảo tân biên: Nhập 4 kinh Vị Can Tâm Thận.

Thành phần chủ yếu:

Trong cây thanh cao có tinh dầu, chất đắng và một số ancaloit gọi là abrotanin tức là Thanh hao kiềm (C21H22N2O).

Tác dụng dược lý:

A.Theo Y học cổ truyền: Thanh Cao có tác dụng: thanh nhiệt, triệt ngược, thối hư nhiệt, lương huyết giải thử. Trị chứng sốt rét, âm hư nội nhiệt, cốt chưng không ra mồ hôi, đem nóng sáng mát, ngoại cảm thử nhiệt.

Về tác dụng của Thanh Cao, có sách cổ ghi:

• Sách Bản kinh: " trị ghẻ ngứa, ác sang, trừ chấy, nhiệt lưu ở giữa xương khớp, minh mục".
• Sách Bản thảo cương mục: " trị ngược tật hàn nhiệt".
• Sách Bản thảo thập di: " chủ phụ nhân huyết khí, phúc nội mãn, lãnh nhiệt cửu ly, mùa thu đông dùng hạt, xuân hè dùng mầm, vắt nước uống hoặc sấy khô làm bột cho nước tiểu trộn rượu uống".
• Sách Bản thảo chính nghĩa: " tán phong hỏa, giải thử nhiệt, khí vị thanh thơm nên sở trường về thông lợi huyết trệ và thanh huyết nhiệt".

B.Kết quả nghiên cứu dược lý hiện đại chứng minh: Thanh hao có những tác dụng sau:

1. Có tác dụng hạ áp, hạ nhiệt và ức chế nấm ngoài da.
2. Tác dụng chống sốt rét của Thanh Cao tố rất rõ, giết nguyên trùng sốt rét trong hồng cầu, nhưng đối với thể ngoài hồng cầu thuốc không có tác dụng nên bệnh dễ tái phát.
3. Chất tinh dầu có tác dụng làm giảm ho, hóa đờm, hạ cơn hen.
4. Có tác dụng bảo hộ và điều tiết khả năng miễn dịch của cơ thể.
5. Thuốc có tác dụng lợi mật trên chuột trắng thực nghiệm.
6. Cao nước Thanh hao bôi ngoài da chống được muỗi.

Ứng dụng lâm sàng: thanh cao

1.Trị sốt rét: Các học giả Trung quốc đã nghiên cứu các chế phẩm của Thanh hao trị sốt rét đạt kết quả cao. Có báo cáo của Vương thị dùng chế phẩm Thanh hao uống trị 488 ca các loại sốt rét, kết quả khỏi lâm sàng 100% (Tạp chí Y học Quảng tây 1984,3:117).

Một báo cáo của một tác giả khác dùng Thanh Cao tươi sắc uống, lượng thuốc phải từ 120g trở lên, sắc không quá 15 phút, hoặc thái nhỏ pha nước sôi hoặc ngâm nước sôi 60 độ 24 giờ uống, cho bệnh nhân uống trước lên cơn 3 giờ. Trị 125 ca có kết quả trên dưới 80% ( Tạp chí Thiểm tây Tân y dược 1975,3:19).

Có tác giả dùng thuốc tiêm Thanh hao tố tiêm bắp ngày 1 lần 0,3g, bệnh nặng lượng gấp đôi, liệu trình 3 ngày, tổng liều 0,9 - 1,2g ( Tổ nghiên cứu Thanh hao tố Trung quốc: Báo cáo về nghiên cứu Thanh hao tố, Dược học thông báo 1979,2:49).

2.Trong đông y: thường sử dụng Thanh Cao phối hợp với các loại thuốc tư âm thanh nhiệt khác như Tri mẫu, Đơn bì, Địa cốt bì, Miết giáp trị chứng hư nhiệt ( do âm hư, huyết hư, sốt âm ỉ sau khi mắc bệnh nhiễm, cơ thể suy nhược, bệnh lao, bệnh chất tạo keo .) Ví dụ dùng bài:

• Thanh hao miết giáp thang (ôn bệnh điều biện): Thanh hao 8g, Miết giáp 20g, Tế sinh địa 16g, Tri mẫu 8g, Đơn bì 12g, sắc uống.

3.Trị luput ban đỏ: Trang quốc Khang dùng Thanh Cao tán bột chế mật làm hoàn mỗi ngày uống 36 - 54g, hoặc dùng Thanh hao tố mỗi ngày 0,3 - 0,6g, uống liền trong 2 - 3 tháng. Trị 21 ca, kết quả bệnh ổn định và cơ bản ổn định 12 ca, có kế quả 6 ca, không kết quả 3 ca (Tạp chí Tân y dược học 1979,6:39).

4.Trị viêm phế quản mạn tính: dùng tinh dầu Thanh hao trị 1584 ca, nhận thấy thuốc có tác dụng long đờm, giảm ho, bình suyễn (Báo cáo của Ngô Thương Nghĩa và cộng sự, báo Trung thảo dược 1980,12:576).

Trương Côn Chiêu dùng nang dầu Thanh Cao, mỗi nang có 20mg tinh dầu, mỗi lần uống 3 nang, ngày 3 lần, một liệu trình 10 ngày, dùng liên tục 3 liệu trình. Điều trị 330 ca viêm phế quản mạn tính thể hen, tỷ lệ có kết quả 91,97%, thuốc có tác dụng hạ cơn hen tốt (Giang tây Trung y dược 1983,2:59).

5.Tác dụng hạ sốt: Chu Xương Hán chế dịch tiêm Thanh Cao 200%, mỗi lần tiêm bắp 2 - 4ml, ngày 1 - 2 lần, dùng trị các chứng sốt cao 126 ca, kết quả tỷ lệ hạ sốt 68,25% (Tạp chí Trung y Hồ bắc 1983,2:17).

• Diệp quyết Tuyền dùng bài thuốc sau trị bệnh Thương hàn, sốt do bệnh phổi, ra mồ hôi trộm: Thanh hao 20g, Mạch môn 15g, Đảng sâm 12g, Sinh địa 15g, Gạo sống 15g, nước 800ml, sắc còn 300ml chia 3 lần uống trong ngày.

6.Trị bí đái: dùng Thanh hao tươi 200 - 300g giã nát (chú ý đừng để mất nước) đắp lên rốn. Nhiếp chiêu Nghĩa theo dõi 45 ca đều có kết quả (Tạp chí Trung y 1982,4:64).

7.Trị viêm niêm mạc mồm do nấm: Trị 30 ca, trong đó 10 ca dùng viên mật Thanh hao, 20 ca dùng ether Thanh hao đều có kết quả nhất định (Báo cáo của Long Kinh Phàn - Tạp chí Trung y dược Thượng hải 1982,5:30).

8.Trị ngứa ngoài da: nấu nước tắm xông rửa.

9. Trị mệt nhọc kém ăn: lấy một phần lá, 3 phần nước đun và cô đặc, viên bằng hạt ngô, uống trước khi đi ngủ hoặc lúc đói uống 10 - 20 viên, có thể dùng rượu nóng chiêu uống.

10.Trị ban chẩn, chảy máu cam: do thuốc có tác dụng thanh nhiệt lương huyết. Trị chảy máu cam dùng Thanh hao tươi vắt nước gia nước nguội uống. Trị ban chẩn ngoài da nên kết hợp với Miết giáp, Xuyên sơn gíap, Đương qui, Thăng ma, Sinh địa, Xích thược . có kết qua tốt.

Liều lượng thường dùng:

• Liều: 4 - 12g, lúc cần có thể dùng đến 30g. Dùng ngoài không hạn chế.
• Dùng thuốc sắc không nên sắc lâu.
• Thận trọng lúc dùng đối với bệnh nhân dễ tiêu chảy hoặc ra nhiều mồ hôi.
• Hạt Thanh hao có thể trị táo bón.

Địa chỉ bán cây thanh cao, nơi bán cây thanh cao

Cây thanh cao được trồng người ta thu hoạch cắt nhỏ phơi khô để sử dụng chữa bệnh, cây thuốc được đóng gói 1kg để bảo quản chữa bệnh.

Cây thanh cao ngay nay còn được sử dụng để chữ bệnh ung thư vú khá hiệu quả và hỗ trợ điều trị bệnh ung thư khác.